(Bron: gemeente ’s-Hertogenbosch)

Hintham van Straatdorp tot Stadsdeel

Het Straatdorp Hintham, voor het eerst officieel genoemd in 1278. De bebouwing heeft zich vanaf 1300 ontwikkeld op de hoger gelegen zandruggen en dijken. In 1510 worden door overstroming van Aa en Maas de dijken en wegen in Hintham vernield en in 1514 is de Hinthamersteenweg weer hersteld. Hintham en omstreken hebben al vanaf het begin van haar bestaan te maken met jaarlijkse overstromingen. Doordat de rivieren Maas en Aa in de winter veel water te verwerken krijgen, heeft vooral Hintham en omgeving met veel overtollig water te kampen. “Hintham is een Ellendig Land: ’s Winters in het Water en Zomers in het Zand”. In de late middeleeuwen heeft men een oplossing bedacht voor de problemen rondom de Maas, ten nadele voor Hintham en omstreken door overtollig rivierwater te lozen door een opening te maken in de Maasdijk bij Beers. Na de aanleg van de nieuwe weg ’s-Hertogenbosch – Grave – Nijmegen in 1822 – 1831 groeit Hintham uit tot een langgerekte Straatdorp. In 1910 krijgt de gemeenschap een eigen kerk en ontstaat de parochie Hintham, het Straatdorp wordt een Kerkdorp.

Ontstaan IJzeren Kind

In de jaren ‘30 van de 20e eeuw begint men aan het uitdiepen, kanaliseren en de dijken te verhogen van de Aa. In 1942 gaat de Beersche Overlaat definitief dicht, en is Hintham minder afhankelijk van de elementen geworden. Hintham is niet langer een Ellendig Land; het Water wordt bedwongen en het Zand wordt beplant. Hintham kan zich eindelijk landbouwkundig en economisch gaan ontwikkelen. De bebouwing van Hintham heeft zich in eerste instantie ontwikkeld op de aanwezige dijken ( de Rechtse, en de Linkse Dijk ). Langs de Graafsebaan ontstaat een lineaire bebouwing. In de loop van de jaren ‘30  worden enkele aantrekkelijke kleine villabuurtjes opgericht met veel groen, bomen en ruim opgezette plantsoenen, onder de naam Hinthamerpark, dat opgehoogd is met zand uit Hintham Zuid, waardoor de plas het IJzeren Kind is ontstaan.

De eerste uitbreiding, Hintham Noord

Kort na de 2e wereldoorlog krijgt Hintham een bescheiden uitbreiding aan de noordzijde, bekend onder de naam Koningsstraten ( het oorspronkelijke Hintham Noord ), de eerste uitbreiding bestaat uit de Juliana en de Prins Bernardstraat, deze zijn gerealiseerd naar de traditionalistische stroming van de architectuur van de Haagse School, de daarop volgende uitbreiding bestaat uit een individuele samenhang van verschillende woontypes. Vanaf ’s-Hertogenbosch zijn de Koningsstraten te bereiken via de Vliertse Steeg en vanuit Rosmalen via de Stadionlaan. Door een doorsteek in de Tweeberg te maken verbindt de weg Hintham zich met de Beatrixstraat. De sfeer is uit de jaren ‘50 – ‘60 – ‘70 van vorige eeuw, met aantrekkelijke oude bomen, heerlijk wonen, leuke afwisselende bouwstijl en het ademt een prettige woonsfeer uit. De Wilhelminastraat is een mooie brede straat met veel groen die eigenlijk de status laan verdient.

Ontwikkeling van Hintham Zuid

De pleintjes stralen een oudere rustieke sfeer uit in positieve zin. In de laatste decennia van vorige eeuw worden nog enkele appartementencomplexen en straten gerealiseerd. De ontwikkeling van Hintham Zuid, beter bekend onder de naam Jan Heijmansdorp begint in de jaren ’60 van de 20e eeuw. De ophoging geschiedt met zand vanuit de afgraving De Stenen Kamer Plas, zand en slip vanuit de rivier de Aa, en uit de zandvang Het Heijmansgat, waarmee de wijk plus minus 6 meter is opgehoogd. De uitbreiding in vrijwel identieke architectuur, grotendeels woningbouw in twee lagen met platte daken. De latere opbouwen zijn volgens vast stramien ontwikkeld.

De wijk wordt aanvankelijk opgezet voor de vrije sector, maar in de jaren ’70 wordt de bebouwing in grote mate gelijkvormig door de vele herhalingen van grote groepen woningrijtjes (stempels ) en de bouw van flatwoningen op rasterpatronen. De uitbreiding bestaat in eerste instantie voornamelijk uit goedkope huurwoningen, zowel grondgebonden als in hoogbouw. Slechts op enkele plaatsen worden vrijstaande particuliere woningen, zoals bungalows en kleine villa’s geclusterd in aparte buurtjes. Tot in het begin van de 21e eeuw zijn er nog bouwactiviteiten in Hintham Zuid. Aan het einde van de 20e eeuw wordt er een nieuwe woonwijk ontwikkeld ten noorden van de Wilhelminastraat Hintham Noord. Hintham Noord is een wijk uit het eind van de jaren ‘90 van de vorige eeuw, waarin getracht is, ondanks de zware milieunormen, het wonen en werken te combineren. De werklocaties liggen als schillen van oplopende milieuzwaarte om de woonwijk. De binnenste ring bevat woningen met daarachter kleinschalige bedrijfsruimte. Door gebruik te maken van lichte gevelsteen in alle woningen is een eenheid ontstaan ondanks dat verschillende architectenbureaus die er aan gewerkt hebben. Het gedeelte van het geplande businesscentrum in de noord – oost hoek langs de A2 is nog niet ingevuld en wordt meegenomen met het plan Avenue 2 ( wat na 2010 gerealiseerd zal worden. )

Hintham Noord beschikt sinds 2000 over een prachtig tennispaviljoen Bastion Basselaar met 11 buitenbanen waarvan 7 gravel, 4 verwarmde, en een tennishal met 5 binnenbanen.

Rijksmonumenten in Hintham

Hintham Noord en Zuid zijn van elkaar gescheiden door de weg Hintham. Hintham bezit enkele rijksmonumenten aan de weg Hintham:
Het voormalige Sint Jozefgesticht Hintham 14a dateert uit ongeveer 1880 en heeft een voorgevel met eclectische details. Het herenhuis op nr.16 uit 1868 gebouwd voor Henderik Siepkens ( eerste burgemeester van Rosmalen ). De Heilige Annakerk aan Hintham 41 een neogotische kruisbasiliek uit 1910, is een replica van de kerk in Ailant sur Tholon in Frankrijk. Hintham 102 In de Ouden Herberghe ( voorheen De Drie Linden ), een boerderij uit 18e – vroege 19e eeuw van het langgevel type, zadeldak met pannen belegd, de gevels zijn thans gepleisterd. Het woonhuis Hintham 122 is een wit gepleisterd dwars huis met zadeldak tussen tuingevels en aan de achterzijde een bakhuis en aangebouwde kamer, het pand stamt in oorsprong waarschijnlijk uit de 18e eeuw. Villa Zuiderbosch Hintham 152 verrijst omstreeks 1844 in een rijke eclectische vormgeving. Het is voorzien van een ingangsportaal met luifel, ondersteunt door gietijzeren zuiltjes. Rond het gebouw ligt een park in landschapstijl met monumentale oude bomen, Het gebouw was ooit het buitenhuis van de sigarenfabrikant Goulmy, later kwam het in eigendom van Wijn Verlinden, die door tegenwerking van gemeente ‘s-Hertogenbosch naar Vlijmen uitwijkt.

Ook beschikt Hintham over de oudste overgebleven grenssteen van ’s-Hertogenbosch een artefact uit 1680, ( klein rijksmonument ) bewaard gebleven en is inmiddels gerestaureerd en zal vermoedelijk in een museum eindigen. Op de zelfde plaats ( Jasmijnstraat ) is een nieuwe grenssteen uit 2006 opgericht, maar wel eentje van moderne snit. Het opschrift is het authentieke: ”T VRIJDOM DER STADT ‘S-HERTOGENBOSCH 1680”. In 1949 wordt op het kerkplein van de Sint Annakerk het Bevrijdingsmonument geplaats ter nagedachtenis van de Hinthamer Oorlogsslachtoffers 1940 – 1945, het beeld van Christus Koning ( kunstenaar Charles Grips ). Het kunstwerk in brons De Ontmoeting ( kunstenaar Frans van der Burgt ) ter gelegenheid van de opening van de oude Biechten in 1977, het kunstwerk stond vóór De Biechten en staat nu samen met het bronzen kunstwerk De Handjes ( kunstenaar Joop Falke) gemaakt voor de opening van Zorgeninstelling De Herven in 1971  in de binnentuin van het Zorgencentrum Hof van Hintham.

40 jarig bestaan Hintham

In 1980 schenkt de Verenigde Heijmans Bedrijven het kunstwerk Zonder Titel (kunstenaar Eugène Dodeigne) aan de Pastoor van Thiellaan aan de inwoners van Hintham Zuid. De gemeente ’s-Hertogenbosch schenkt wegens het 40 jarig bestaan van Hintham Zuid het keramische kunstwerk Hinthamer Bekooring gemaakt door Anton Reijnders aan de wijk. Bij het maken van het werk is de kunstenaar geïnspireerd door De verzoeking van de H.Antonius ( schilderij van Jeroen Bosch ), het staat op de rotonde Jan Heijmanslaan – Vincent van Goghlaan.

Opening Educatief Centrum Hintham

Op vrijdag 23 januari 2004 heeft Bart Eigeman, wethouder van ondermeer Onderwijs het Educatief Centrum Hintham geopend. Het centrum is een moderne multifunctionele accommodatie, waar de basisscholen De Vlieger en Jeroen Bosch, peuterspeelzaal ’t Babbeltje en kinderdagcentrum De Petteflet hun nieuwe onderkomen hebben. Ook biedt het onderdak aan diverse educatieve verenigingen, jeugd, sport, en recreatieactiviteiten. Eind maart 2011 wordt De Heere Hintham in gebruik genomen, het multifunctionele complex biedt plaats aan 96 koopappartementen, 28 huurappartementen, Zorgeninstelling Hof van Hintham en Sociaal Cultureel Centrum De Biechten.

Op 1 oktober 2011 volgde een druk bezochte officiële opening, verricht door burgemeester Ton Rombouts. In oktober 2008 wordt het Integraal plan voor de Vitalisering van de openbare ruimte Hintham Zuid gepresenteerd, dit project zal medio 2012 klaar zijn, vanwege  logistieke problemen zal men dit project nu medio 2013 afronden.

Voor de gemeentelijke herindeling van 1996 viel Hintham onder de gemeente Rosmalen.
In tegenstelling tot Rosmalen is Hintham nooit een zelfstandige gemeente geweest.
Hintham is sinds 1996 een stadsdeel van de gemeente ’s-Hertogenbosch.
                                                                            
Joop Stoop.